ΔΙΑΥΓΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ.ΜΑΘΗΤΕΥΟΝΤΑΣ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟΝ ΒΑΡΣΑΝΟΥΦΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ

Η αρχέγονη πνευματικότητα της Παλαιστίνης και της Γάζας.

«Αν επισκεπτόμασταν τη Γάζα στις αρχές του 6ου αιώνα, όχι πολύ βαθιά στην έρημο, θα βρίσκαμε μια αξιόλογη μοναστική κοινότητα. Στο κέντρο της ήταν δυο Γέροντες που ζούσαν σε αυστηρό εγκλεισμό, ο Βαρσανούφιος και ο Ιωάννης, γνω¬στοί αντίστοιχα ως «ο Μέγας Γέρων» και «ο άλλος Γέρων». Οι δύο αυτοί Γέροντες έχαιραν ευρύτατου σεβασμού ως χαρισματικοί σύμβουλοι. Κανείς από τους δύο, όμως, δεν μιλούσε πρόσωπο με πρόσω¬πο με όποιον ζητούσε την καθοδήγησή τους. Οι ερωτώντες έπρεπε να υποβάλουν τις ερωτήσεις τους γραπτώς και εν ευθέτω χρόνω έπαιρναν γρα¬πτή απάντηση από τον έναν ή τον άλλο γέροντα ή καμιά φορά και από τους δύο. […] Είναι πράγμα¬τι ευτύχημα ότι διασώθηκαν στα ελληνικά περί τις 850 ερωταποκρίσεις. Κανένα άλλο τεκμήριο από την πρωτοχριστιανική περίοδο δεν μας δείχνει με τόσο ζωηρές λεπτομέρειες πώς γινόταν αντιληπτή η πνευματική καθοδήγηση και πώς εφαρμοζόταν πρακτικά. Με ελάχιστη επεξεργασία, οι Επιστολές αποκαλύπτουν την αληθινή φωνή εκείνων που ρωτούν και εκείνων που απαντούν, με αμεσότητα και οικειότητα, αλλά και με ενάργεια και ζωντά¬νια. Η γραμματεία της Ερήμου δεν θα μπορούσε να μοιάζει περισσότερο με μεταγραφή σημειώσε¬ων από περιπτωσιολογία προσωπικού θεραπευτή.»

+ Μητρ. Διοκλείας Κάλλιστος Ware, Eπ. Καθ. Θεολογίας, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης

***

Το δικαίωμα

«Ο Μέγας Γέρων καλείται να εξηγήσει και άλλη μία έννοια, την προέλευση της οποίας αποδίδει και πάλι στην Αίγυπτο, το «δικαίωμα», που σχετίζεται με την έννοια της αυτοδικαίωσης και αρνείται την έννοια της προσωπικής ευθύνης.

Αλλά σε παρακαλώ ακόμη να με διδάξεις: Τι είναι το δικαίωμα;

Το δικαίωμα είναι αυτό το οποίο δεν περιέχει βέβαια μέσα καύχηση, περιέχει, όμως, άρνηση του λάθους μας. Όπως συνέβη με τον Αδάμ, την Εύα, τον Κάιν και τους υπόλοιπους. Διότι αυτοί, αφού έσφαλαν και ήθελαν να δικαιώσουν τους εαυτούς τους, αρνήθηκαν το αμάρτημά τους. (Επ. 477)

Και το θέλημα το οποίο δημιουργούν και ενισχύουν οι δαίμονες είναι η καλλιέργεια του δικαιώματος και η απεριόριστη εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, δύο στοιχεία με τα οποία ο δαίμονας μάς παγιδεύει. (Επ. 173) Κανένα πράγμα που γίνεται με ταραχή δεν είναι καλό, αλλά προέρχεται από τη συνεργασία του διαβόλου με το καλλιεργημένο μέσα στην ψυχή σου δικαίωμα πάνω στον αδελφό σου. (Επ. 724).» Απόσπασμα από το βιβλίο.